BİZİM ƏBƏDİ TƏBƏSSÜMLÜ ZAURUMUZ...

Sənin yoxluğun bizim üçün çox şeyi adiləşdirdi. Sənsizlik qədər böyük bir ağrını daddıq.
 Gülüşünü itirməyən gözlərinin ilıq baxışları bizə indi əvvəlkindən daha doğma gəlir. Hər dəfə o doğma səsinə, çağrışına uşaq tək qaçırdiq. 
Üzümüzü şəklinə söykəyirik. Alışıb-yanan içimiz, vucudumuz üşüyür, Zaur. 
Səndən keçmiş zamanda danışmaq nə qədər çətindi...

Hər dəfə Sumqayita gələndə səni görmək necə xoşbəxt edirdi bizi, İndi isə sənin ziyarətinə gələciyik. O soyuq, qara daşdan baxıb həmişəki kimi gülümsəyəcəksən. Yolboyu məni ağladan sənsizliyinə üzündən təbəssüm qatırsan.Sənə baxıb ağlamağa utanıram. O təbəssümə göz yaşı qatmaq istəmirəm. Kənara çəkilib içimi, gözümü boşaldıram. Sənin sənsizliyinə dözməyən dostlarimin halına daha çox ağlayıram.

Yoxluğun ömrümüzün dadını, həyatımızın sevincini qaçırtdı.

 Ömründə kimsəni incitmədin. İndi bu susqun duruşun incidir bizi...

Sözə, səlis danışığa xüsusi onəm verərdin. İndi bu qədər danışdığıma, sorğularıma baxışınla cavab verirsən.

Dinmirsən. Sakitcə dayanıb dinləyirsən. Burada da könlümüzü qırmaq istəmirsən. Bizi qarşıladığın təbəssümlə yola salırsan.

Bizim əbədi təbəssümlü Zaurumuz...

Terrorizmin Psixologiyası

Terrorizm yeni bir fakt deyil, dəyişən ideologiyası və məqsədləri istiqamətində fərqli vasitələr istifadə edərək təhdidlərini tarix boyunca davam etdirmişdir. Lakin bu günün terrorizmi daha təcavüzkar və mərhəmətsiz rəftarıyla tanınmaqdadır. İndiki vaxtda "yeni" və ya "qlobal terrorizm" olaraq adlandırılan terrorizmin ayırd edici ən əhəmiyyətli xüsusiyyəti hədəflərini reallaşdırmaq üçün heç bir sərhəd tanınmamasıdır. Terrorist qruplar, hərəkətlərini müvəffəqiyyətlə reallaşdırmaq üçün canından keçməyə hazır çox sayda intiharcılardan ibarətdir. Daha əvvəlki dövrlərdə həyata keçirilən hücumlarda bir çox insanın ölməsinə baxmayaraq terroristlər qaçaraq xilas olmağı bacarırdılar.  Ölüm qorxusu  terrorizmin qlobal ölçülərə çatmasına mane olmaqda idi. Lakin bu günün terroristləri ətraflarındakı minlərlə insanın canına asanca qıyabildikləri kimi öz canlarından da vazgeçə bilməktədirlər.

Terrorizmi araşdıran bir çox araşdirmaçının maraqlandıran bir başqa mövzu isə həyatını terrorist məqsədlərə həsr edib sonunu intihar hərəkətləriylə gətirməyi üstün edən terroristlərin psixologiyasıdır. İntihar aktivisti terroristlər nəyə əsaslanaraq bu mərhələlərə qədər gələ bilirlər?

Terrorizm faktını daha dəqiq bir şəkildə açıqlamaq üçün bu yazıda terroristlərin psixologiyasını, məqsədlərini və ideologiyalarını anlamağa çalışacağıq.

Terroristin dünyanı qəbul etmə şəkli məmuniyyətsizlikdən ibarətdir; buna səbəb olan bir neçə faktor var. Birincisi, idealındakı dünyanın gerçəklə uyğunlaşmaması və özünü inkişaf etdirmə imkanlarını məhdud tapmasıdır. Bu mənfiliklər terrorçunun özünü haqlı çıxarması üçün kifayət edir. Bu əsnada terrorist aqressiv duyğulara qapılmaqdadır. Bunun təməlində terroristin məntiqinə yerləşən haqsızlıq duyğusu, bunların aradan qalxması üçün bir şeylərin dəyişdirilməsinin qaçınılmaz olduğu və bu dəyişmənin içində onun də iştirak etməsi lazım olduğu fikri yatmaqdadır. Bu cür düşüncələr öz içində yaratdığı fantastika və idealları uğrunda ölümü gözə alan fanatiklərin ortaya çıxmasına səbəb olmaqdadır

Terroristlərin psixoloji narahatlığı olub olmadığı bir çox müzakirəyə mövzu olmuşdur. Edilən araşdırmalar nəticəsində bəzi istisnalar xaricində bu cür şərhlərin səhv olduğu və terroristlərin bir çoxunun heç bir psixoloji narahatlığı olmadığı bildirilir. Terrorizm araşdırmaçılarından N. Livingstone, terrorçular arasında psikopatoloji hadisələrinin çox nadir görüldüyünü ifadə etməkdədir. Burada daha çox komplekslərin təsiri olduğu düşünülməkdədir. Terroristlər arasında balanssız, özünü kəşfedəməmiş, amma eyni zamanda liderliyi, şöhrət olmanın bir yolunu axtaran insanlara rast gəlinməkdədir. Terrorist qruplarda əksəriyyəti təşkil edən gənclər üçün bu cür fəaliyyətlər özünə inam qazanmaq, təklikdən xilas olmaq baxımından xoş görülməkdədir. Terrorist qruplarda  gəncləri qəhrəman olmaq şansı, macəra atmosferi də. Gənc terroristlərə əhəmiyyətli bir məqsəd uğruna xidmət etdikləri inancı təmin olmaqdadırlar. Bəzən bir inanc uğrunda ölərək şəhid olma imkanı da güclü bir psixoloji impuls yaradır

M. Taylorun terrorizm psixologiyası əsasında iki qrup terrorist arasında bir araşdırma edilmişdir. Birinci qrup uğursuz, özünə inamı olmayan və saldırğanlıkları ilə açıqlanan insanlardan; ikincisi ağıllı və özündən əmin insanlardan meydana gəlməkdədiri. Bu araşdırmanın nəticəsinə əsaslanaraq Taylor bu cür qrupların psixoloji xüsusiyyətlərinin təyini çox əhəmiyyətli olduğunu ifadə etməkdədir. Çünki girov alınan insanların sərbəst buraxılması ilə əlaqədar danışıqlarda birinci qrup terrorçular arasında çəkişmələr və bundan ötəri diqqətlərinin dağılması haqqında danışılan ikən ikinci qrup terrorçular ilə bu cür danışıqların çox çətin olduğu və çox vaxt  bir nəticəyə varılmayacağı ifadə edilməkdədir.

Bir insanın terrorist ola bilməsi üçün inancının şiddəti məqsədinə çatmaq adına lazımlı bir vasitə olaraq görəcək qədər kuliminasiya nöqtəsinə çatması lazımdır. Etdiklərinin doğru olduğuna inanmaları özlərini haqlı çıxarmağa kafi bir səbəbdir. Çünki ancaq doğruluğuna inandıqları bir iş üçün bütünlüklə özlərini qurban verə bilərlər.

Fanatizmin bütün terroristlərə xas bir fakt olmadığının deyilməsinə baxmayaraq xüsusilə fanatizm bütün terrorist qrupları birləşdirən psixoloji bir faktordur. Bir-birlərindən fərqli terrorist qruplar olmasına baxmayaraq bütün terroristlərin vəzifələrinə olan sədaqətliyindən, məqsədləri uğrunda ən uc nöqtələrə qədər getməyə hazırlıqlarından davranış bənzərliyi müşahidə edilməkdədir.

Nəticə olaraq bir terroristin meydana gəlməsində üç əhəmiyyətli faktor iştirak etməkdədir: Bunlardan birincisi adamın öz haqlılığından əmin olması, ikincisi terrorizmin daha çox özünə inamı yox  insanlar arasında yayılması və üçüncüsü də terrorizmin şəxsi, iqtisadi və siyasi tələblərə cavab ola bilər. Lakin bir mübahisəsiz olan bir nəticə bütün terroristləri birləşdirən faktorun sinfi və ya regional deyil tarixə və dünyaya baxış bucaqlarının bir olmasıdır.

Terroristlərin ortaq nöqtəsi hər şeyi ucdan uca görməsidir. Onlar üçün tək qara və ya ağ, doğru və ya səhv var. Dünya onlar üçün ikiyə ayrılmışdır; dostlar və düşmənlər. Terroristlər tək prinsiplə hərəkət etməkdədirlər; bu da bizimlə olmayan hamısıyla bizə qarşıdır anlayışıdır.

Terrorizmin insanlığa və heç bir sağlam məntiqə sığmayan fəlsəfəsi insanların həyat hüquqlarının tanınmaması və öldürülmələrinin prinsip olaraq qəbul edilməsidir. Bununla birlikdə qurbanlar insan olmaqdan çıxarılmaqdadır. Yəni düşmənlər insan olaraq deyil "donuz", "mikrob", "varlıq" olaraq görülməkdədir. 

Klu Klux Klan terrorist qrupuna aid bir terrorist dörd uşağın öldürülməsi ilə əlaqədar etdiyi şərhdə bunların uşaq deyil, kiçik varlıqlar olduğunu söyləmişdir. "Bunları öldürdüyüm üçün əsla peşman deyiləm, səbəb? Çünki mən zəhərli bir ilanı öldürərkən kiçik və ya böyük ayrımı etməm "deyərək şərh etmişdir.

Qırmızı Ordu qrupunun rəhbərlərindən biri olan Ulrika Maynhof forma geyən hər kəsi bir donuz olaraq gördüklərini ifadə etmişdir. "Yəni bunlar insan olmaqdan çıxmaktadırlar. Bu da bizim problemin bir həllidir. Bu cür insanlarla əlaqədə olmağın bir lüzumu yoxdur və öldürülmələri təbii bir nəticədir. "

D. Olşanskiyə görə terrorçular psixoloji çatışmazlıqlar yaşayan insanlardır; bunun kökü çocukluklarına qədər uzana bilər. Bu əskiklik əksikliyin yeri başqa yollarla doldurma ehtiyacını yaradır. Terroristin psixologiyasına məntiqli düşüncələr yerinə böyük ölçüdə duyğular hakimdir.

Terroristlər duyğularını ifadə etmələri üzərinə iki qrupa bölünür: Birinci tip terrorist həddindən artıq soyuqqanlılığı ilə müəyyənləşdirilir. Güclü duyğuların əskikliyi və soyuqqanlılıq terrorist fəaliyyətlərin başarılılığını yüksəldən və risk səviyyəsini aşağı salan xüsusiyyət olaraq sayılmaqdadır. İkinci tip terrorist duyğu dolu həyat davam etdirməkdədir. Enerji çoxu hiper aktivliyi və çox romantikliyə gətirib çıxarmaqdadır. Terrorist, hərəkət əsnasında yalnız işinə konsentrə olar; lakin normal həyat içində duyğularını, qorxularını və agresivliyini gizlətdiyində çətinlik çəkir.

Olşanski terroristlərə xas üç tip sindrom ifadə etmişdir:

• "Zombi Sindromu": Hər zaman döyüşməyə və təyin etdiyi düşmənə qarşı çıxmağa hazır bir tipdir. "Döyüşçü" ruha malikdir. Bu cür insanlar daim döyüş şərtləri içərisində yaşayarlar. Hüzur və səssizlikdən qaçınarlar. Çox yaxşı silah istifadə edərlər.

• "Rambo Sindromu": Əsəbi bir quruluşa malikdir və öz içində daim ikiləmə yaşar. Bir tərəfdən həyəcanın cazibədarlığına qapılar, digər tərəfdən bu cür hərəkətlərə qatılmasından ötəri vicdan əzabı çəkər. Bu insanlar özlərinə bir qurtarıcı gözüylə baxmaqdadır və "dünyanı qurtarma" missiyasını öz üzərinə götürür. Bu bir "missioner sindromudur".

• "intiharçı Aktivist Sindromu": təyin qurbanları ilə birlikdə öz həyatlarına da son verən intiharcılara məxsusdur. Bu cür insanlar ideoloji və inancları üçün canını fəda etməyə hazırdır. Intiharçı öz ölümüylə birlikdə ola bildiyi qədər çox düşməninin canını ala bilmə imkanından xoşbəxtlik duyur. Bunun üçün ölüm qorxusunu məğlub etməsi lazımdır. İntiharcılar ölümdən daha çox ölməyi başaramamaktan, yaralanmaqdan və polisin əlinə düşməkdən qorxurlar. Buna görə də xilas üçün çox vaxt ölməyi seçərlər.

Səməni saxla məni - Buğda cücərtisi suyunun FAYDALARI

Tərkibində 100-dən artıq vitaminlər olan buğda cücərtisinin suyu qanı yeniləməsi özəlliyi ilə diqqəti cəlb edir. Dadı çox da xoş olmadığı üçün bir qurtum içdikdən sonra ağız dadını düzəltmək üçün ardınca bir dilim portağal yemək yaxşı olardı. Bu müalicə üsulu haqqında 10-dan çox kitab yazılıb. 

Ancaq bunu hər hansı bir yeməyə qatıb içmək olmaz. Çünki faydasını itirə bilər. E, C, A, B, B12, B9, B8, B6,B3, B2 VƏ B1 kimi vitaminlərlə zəngin olan "Səməni suyu " həmçinin mikroelemenlərlə də boldur. Kuprum, dəmir, maqnezium, potasyum, manqan, yod, kalsium, fosfor, selenyum, sulfium, bor, xrom, kobalta zəngindir. Çəmən suyu yüzdə 70-i xlorofilinlə doludur.

Faydaları haqqında:

• Qanı təmizləyir və qan mübadiləsini normallaşdırır;

• Hemoglobini artırır;

• Diş çürümələrinin qarşısını alır;

• Ağızda 5 dəqiqə saxlanarsa diş ağrısını dəf edir.

• Yaraların tez sağalmasını təmin edir.

• Qaraciyəri təmizləyər.

• Şəkərə xeyirlidir.

• Saçların ağarmasının qarşısını alır.

• Bədəni bakteriyalardan təmizləyir.

• Dərini yeniləyir.

• Bədəndəki ağır metalları təmizləyir. Xərçəng xəstəliyini sağaldır. Üzdəki qırışları açır. Suyun içə bilməsəniz gündə 1 x.q qədər cücərmişini yemək də çox faydalıdır . Cücərtini hazırlamaq üçün buğda təmiz yuyulur hər gün üstünə nəm tənzif salınır səməni kimi cücərdilir. Ağ cücərtilər çıxmağa başlayanda yeyilir.

Qadınların Sevdiyi Kişilər

Qadınların sevdiyi kişilər üzərinə məlumatlar axtarırsınızsa tam yerinə gəldiniz. Bəyənərsiniz ümid edirəm:
Ən başda bunu söyləmək lazımdır ki bir qadının bir kişidən xoşlanması üçün aralarında danışıq olması lazımlıdır.
Yəni mütləq o qadınla ünsiyyət qurulmalıdır. Əgər uzaqdan uzağa qadın bir kişidən xoşlanmışsa. bu xarici görünüşə baxılaraq xoşlanmadir ki, bu əlaqələr üçün qeyri sağlam vəziyyətdir və çox sürməyəcəyi çox aydındır


1- Aradakı əlaqələr Və Danışma
Qadınların sevdiyi kişilər səmimi olmalıdır amma diqqətsiz olmamalıdır. Danışma səmimi bir şəkildə davam etməlidir.
Kişi espritüel olsa daha yaxşı olar (fransızca espritüel: yerində və zamanında, gözəl və xoş qarşılanan, incə mənalı, düşündürücü söz söyləyən ). Bir kişi özünə etibarlı olmalıdır amma çox deyil. Çünki ego dərəcəsində özünə inam qadınların xoşuna getməz.

2-Geyimləri, Tərz və Baxım
Bir kişi hər zaman geyiminə diqqət göstərməlidir və baxımlı olmalıdır. Maddi vəziyyəti çox yaxşı olmaya bilər lakin bu tərz və ya baxımlı olmasını maneə törədəcək bir ünsür deyil.
Bir-birinə yaraşan paltarları bir arada geyinməlidir amma əsla qərarsız qalmış kimi görünməməlidir.
Saxta məhsullar seçim etməməlidir. Məsələn on dənə saxta ayaqqabı alıb fərqli fərqli giyinməktənsə bir iki dənə orjinal alıb bunları geyinmək daha cazibədar edər.

Bir kişi hər zaman gözəl qoxmalıdır. Ətirdən əvvəl təmiz olmalıdır.
Təmiz olduqdan sonra ətir aksesuar olaraq istifadə edilsə daha xoş olur. Kişidə əllər, dişlər və qulaqlar çox əhəmiyyətlidir.
Mütləq hər qadın kişilərin əllərinə, dişlərinə və qulaqlarına çox diqqət edər. Əller mütləq baxımlı dırnaqlar baxımlı olmalıdır.
Dırnaqlar nə çox uzun, nə də çox qısa olmalıdır. Dişlər hər zaman təmiz olmalıdır. Əgər dişlərdə bir struktur pozuqluq varsa bu vaxtında düzəldilməlidir.
Qadınların sevdiyi kişilər davranışları hər zaman yerli və özünü bilən ölçüdə olmalıdır. Bir kişi hər zaman ağır olmalıdır.
Diqqətsiz hərəkətlərdən çəkinməlidir və hər qızla səmimiyyət qurmamalıdır.
Özünü bilməlidir və ətrafını yaxşı seçməlidir. Bir qıza qarşı hər zaman hörmət olmalıdır.
Xoşlandığı qızın çətin anlarında şərtlər nə olursa olsun yanında olmalıdır və ona həmişə güvən verməlidir.

Evdə İdman: Zəifləmək və güclənmək üçün 10 dəqiqəlik Yoga Hərəkətləri

Zəifləmək və ya güclənmək istəyirsiniz? Yalnız 10 dəqiqənizi bu Yoga hərəkətləri üçün ayırın!
Çox zaman yorğun olduğumuz üçün idmana vaxt ayıra bilmirsiniz. İdman salonuna getmək həqiqətən çox vaxt alır, qəbul edirəm. Amma, hər zaman dediyim kimi evdə də edə biləcəyiniz bir çox idman var. Çox hərəkətli və yorucu olan məşqləri sevməyənlər üçün, daxili tarazlığımızı qurmaq üçün ya da istirahət və meditasyon məqsədli yogaya maraq duyanlar üçün bu gün Yoga hərəkətləri ehtiva edən 10 dəqiqəlik bir video paylaşacağam bu gün.

Yoga yalnız rahatlaşdıran və tarazlığımızı təmin etməyə yarayan bir meditasyon olaraq görənlər olsa da yoga da bir çox növü var və bunların bir qisimi zəifləməyə və güclənməyə də yarayır. Bu videodaki hərəkətlər də bunlardan. Həm kalori yandıraraq zayıflamanızı, həm də əzələlərinizi gücləndirmənizə təmin edəcək. Eyni zamanda da tarazlığınızı güçlendireceksiniz. Ümid edirəm bəyənərsiniz

Ata sevgisi

Psixoloq Arif Özutku, uşağın sağlam xarakterli olmasında ata sevgisinin təsirli olduğunu söylədi. Atalarından həmişə sevgi görən uşaqların özləriylə daha barışıq olduqlarını ifadə edən Özutku, ata ilə uşağın sağlam ünsiyyətin məktəbdə də müvəffəqiyyətli olmasını təmin etdiyini qeyd etdi. Ataların uşaqlarını yetişdirmədə danlamaq, qışqırmaq, təhdid, ağır bir şəkildə cəzalandırma və qorxutmaq olmaması lazım olduğunu ifadə edən Özutku, uşağın xoşbəxt ola bilməsi üçün ata sevgisini içdən hiss etməsini lazım olduğunu söylədi. 

Sağlam ünsiyyət üçün ataların uşaqlarına vaxt ayırması lazım olduğunun vurğulayan Özutku," Atalarından davamlı sevgi, maraq görən və sağlam dialoq quran uşaqlar özləriylə daha barışıq və özünə inamı yüksək olur. Ata sevgisi yüksək olan uşaq məktəbdə dərslərində daha müvəffəqiyyətli və yoldaşlarıyla daha uyğun olur. Liderlik strukturları daha inkişaf edir. Atalar uşaqlarına zaman ayırmalı və danışmalıdırlar. Birikdə kitab oxumalı, bir hadisə haqqında onun nə düşündüyünü soruşmalıdırlar . Uşaqla söhbət və atanın sevgisinin göstərməsi zəka inkişafına müsbət təsir edir." -deyə danışdı. 

Alman pedaqoq Petra Otmann da uşaq inkişafında ana və ata rollarının ayrı-ayrı olduğunu söylədi. Qız uşaqlarının özünə anasını rol model aldığını, kişi uşaqlarının isə atanı rol model aldığını ifadə edən Otmann, uşaqlarda ata sevgisi, maraq və şəfqətinin özünə öz etibarlarını yüksək tutaraq qarşılarına çıxan bir problemi rahat bir şəkildə həll edə bileceklerini qeyd etdi. 

Uşaqların intizamlı olmasında ata faktorunun də əhəmiyyətli olduğunu ifadə edən Otmann, ataların uşaqlarına qarşı hər zaman şirin sərt olması lazım olduğunu, danlama, qışqırma , hədə-qorxu və qorxutma ilə başqa uşaqlarla müqayisə etməkdən qaçınmaları lazım olduğunun vurğuladı. 

Övladlarımıza göstərdiyimiz münasibət, bizim öz gələcəyimizi təmin etmək üçün, yığdığmız sərvətdir. O "sərvəti" elə toplayaq ki, sabah biz valideyinlər onlara möhtac qalanda vicdan əzabı çəkməyək... 

Mənbə:azadqadin.az 

Ağızda pis qoxu

Ağızda pis qoxu və ya halitoz anlayışları adətən ağız boşluğundan xoşagəlməz iyin gəlməsini təsvir edir. Ağızda pis qoxunun olması daha çox insanın özü tərəfindən deyil ətrafdakılar tərəfindən təyin edilr və bəzən böyük psixoloji sarsıntılara gətirib çıxarır. Hətta bəzi insanlarda Halifobiya deyilən psixoloji hal da inkişaf edir. Bu insanların ağızlarından pis qoxu gəlməsə belə əksinin olmasına inanırlar. Təcrübəmizdə belə vəziyyətdə hətta cərrahi əməliyyat tələb edən xəstələrə də rast gəlinir. 

85-90% hallarda ağızda pis qoxu ağız boşluğunda olan problemlərdən qaynaqlanır. Qoxunun intensivliyi gün ərzində fərqli ola bilir. Adətən, səhərlər ağızda iyi daha çox olur. Ağızda iyi bəzi qidalardan (soğan, sarımsaq, ət, balıq, pendir və s.), köklük, siqaret və ya alkoqol qəbulundan da qaynaqlana bilir. Bəzən isə ağızda iyi keçici olur və yeməkdən və ya diş fırçaladıqdan sonra əmələ gəlir və tez də itir. İyinin xarakteri əsas səbəbdən aslı olaraq fərqli ola bilir. 

Son zamanlar aparılan tədqiqatlar sübut ediblər ki, dil üzərində qoxu törədən bakteriyaların çoxalması və metilmerkaptan və hidrogen sulfit (ingiliscə, methylmercaptan və hydrogen sulfite) buxarının formalaşması ağızda iyin əsas səbəblərindəndir. 

Yaşlı əhalinin 2,4%-ində (ABŞ-da) ağızda pis qoxunun olmasından şikayətlənir. 25% hallarda ağızda pis qoxunun olması davamlı xarakter ala bilər. Bu isə həmin insanların həm şəxsi, həm də iş həyatlarında ciddi problemlər yaradır. Ağızda davamlı olaraq pis qoxunun olması insanlarda daimi stress yaradır və onlarda özünə güvənin azalması ilə nəticələnə bilər. 

Səbəblər 

Ağızda qoxunun fərqli səbəbləri mövcuddur: 
- Qida. Qida hissəciklərinin ağız boşluğunda və dişlərin ətrafında qalması və parçalanması pis iyi yaradır. Efir yağına malik qidaların qəbulu ağızda pis iyin digər səbəbidir. Efir yağları müxtəlif bitkilərdən alınır və bunları aşağıdakıları nümunə göstərmək olar: dəfnə, evkalipt, şam, zeytun, qızılgülü, jasmin, kərəviz, sidr ağacı və s. Soğan və sarımsağın ağızda iyi yaratması hamıya bəlli olan bir fakdır. İyi yalnız qida qalıqlarının ağız boşlüğunda qalmasından deyil, həm də qeyd edilən yağların qana sovrulması və ağciyərlərə daşınması ilə bağlıdır. Bu yağlar ucucu olduğu üçün ağciyərlərdən xaric olur və tənəffüs zamanı ətrafa yayılır. Soğan və sarımsaq onların qəbulundan 72 saat sonra belə ağızda qoxu yaradır. 
- Diş problemləri. Dişə düzgün gigyenik xidmətin göstərilməməsi və dişətrafı toxumalarda xroniki iltihabın olması ağızda pis qoxunun əsas səbəblərindəndir. Əgər dişinizi hər gün yumur və fırçalamırsınızsa qida hissəcikləri ağız boşluğunda qalır və qoxu törədən bakteriyaların çoxalmasına və metilmerkaptan və hidrogen sulfit (ingiliscə, methylmercaptan və hydrogen sulfite) buxarının formalaşmasına gətirib çıxarır. Zaman keçdikcə bakteriyalar diş üzərində rəngsiz təbəqə əmələ gətirir. Əgər bu bakterial təbəqə qalmaqda davam edirsə damaqlarınızı qıcıqlandıraraq iltihab yaradır (qinqivit) və hətta irinliyin əmlə gəlməsi ilə nəticələnə bilir. Bakterial təbəqə diş və damaq arasında cibciklər də yarada bilir ki, bu periodontit adlanan xəstəlyin yaranmasını şərtləndirir. Diş sırasının düzülüşündə problemin olması da qoxu törədən bakteriyalar və qida hissəciklərinin toplanmasına şərait yaradır. 
- Ağızda quruluq. Ağız suyu ağız boşluğunun islanması və təmizlənməsində əsaslı rol oynayır. Ağızın quru olması ölmüş hüceyrələrin dil, damaq və yanaqda toplanıb qalmasına səbəb olur ki, bu da sonradan onların parçalanaraq iyi törətməsinə səbəb olur. Ağızda quruluq normal fizioloji hallarda yatan zaman qeyd olunur. Məhz bu səbəbdən də bəzən səhərlər ağızda qoxu olur. Bəzi dərmanlar və siqaret çəkmə ağızda xroniki quruma yaradan səbəblərdəndir. 
- Xəstəliklər. Xroniki ağciyər xəstəlikləri və ağciyər absesi ağızda çox dözülməz qoxuya səbəb ola bilir. Xərçəng və metobolik pozğunuqlar ağızdan spesifik iyin gəlməsinə səbəb ola bilər. Məsələn, böyrək çatışmazlığı sidik qoxulu nəfəs yarada bilir. Qraaciyər çatışmazlığı zamanı “balıq qoxulu” nəfəs qeyd olunur. Nəzarət edilməyən şəkərli diabet meyvə iyisini xatırladan iyi verə bilər. Qastroezofageal Reflüks Xəstəliyi (QERX) zamanı da ağızdan iyi qeyd edilir. 
- Ağız, burun və boğaz xəstəlikləri. Burunətrafı ciblərin infeksiyaları ilə əlaqədar olaraq burun axıntısı geri qırtlağa da keçə bilir və ağızda iyi törədə bilir. Uşağın ağızından pis qoxunun gəlməsi onun burunun da yad cismin qalması üzündən yarana bilər. Qırtlaq infeksiyaları da tam təmizlənənə qədər nəfəsin qoxulu olmasına səbəb ola bilir. Bronxitlər və digər yuxarı tənəffüs yolu infeksiyaları da ağızdan pis qoxunun əmələ gəlməsinin digər səbəblərindəndir. 
- Tütün məmulatları. Siqaret çəkmə ağız boşluğunu qurudur və ağızda qoxunun yaranmasına səbəb olur. Tütün məmulatlarını istifadə edənlər də periodontal diş xəstəliklərinin əmələ gəlmə ehtimalı yüksəkdir. 
- Ciddi pəhriz. Ciddi pəhriz saxlayan insanlarda ketoasidoz üzündən ağızda meyvə iyili qoxu yarana bilər. 

Həkimə nə zaman müraciət etməli 

Bir çox hallarda ağızda iyi adi gigyenik qaydalara əməl etməklə aradan qaldırıla bilər. Əgər ağızda iyi gigyenik tədbirlərlə aradan qalxmırsa, bu zaman həkimə müraciət etməniz tövsiyyə olunur. 

Evdə nə etməli 

Bir çox hallarda qidalanma və həyat tərzini dəyişməklə həkimə müraciət etmədən belə ağızda pis qoxudan qurtula bilərsiniz. Aşağıdakıları tövsiyyə edə bilərik: 
- Hər yeməkdən sonra dişlərinizi yuyun. Diş fırçanızı işdə də saxlayin və günorta yeməyindən sonra dişinizi qisaca fırçalayın. Çalışın gün ərzində heç olmasa iki dəfə 2-3 dəqiqəlik dişlərinizi fırçalayın. 
- Dişarasından qida qalıqlarını təmizləyin. Çalışın gün ərzində heç olmazsa bir dəfə dişlər arasında qalan qida qalıqlarını təmizləyin. Protez istifadə edirsinizsə buna daha çox diqqət yetirməniz gərəkdir. 
- Dilin üzərini təmizləyin. Dilin üzərini tez-tez təmizləyin. Bununla ölmüş hüceyrələr, bakteriya və qida qalıqları təmizlənmiş olur. Dilin üzərini təmizləmək üçün xüsusi fırçalar satılır. Bakteriyalar daha çox dilin arxa hissəsində toplanmağı xoşladığı üçün bu hissənin təmizlənməsinə xüsusilə doqqət verin. 
- Çoxlu su için. Çoxlu su qəbulu ağız boşluğunun nəm saxlanmasına və dil üzərində qalan qida qalıqları və bakteryiların yuyulub aparılmasına kömək edir. Saqqız çeynəmə ağız suyu vəzilərini qıcıqlandırır və ifraz edilmiş ağız suyu qida qalıqları bə bakteriyaları yuyur. 
- Diş fırçanızı tez-tez dəyişin. Bir diş fırçasından uzun müddət istifadə etdikdə onn keyfiyyəti düşür və təmizləmə qabiliyyəti azalır. Odur ki, tövsiyyə olunur ki, 3 aydan bir dəyişməklə yumşaq fırçalardan istifadə edin. 
- Mütəmadi diş həkimində profilaktik yoxlama. Ən azı ildə iki dəfə diş həkimində profilaktik müayinədə olun. Müayinə zamanı lazım gələrsə həkiminiz dişlərin dibini təmizləyə bilər. 
- Gün ərzində nanəli konfetlərdən istifadə edin. Nanəli konfetlərin sovrulması ağızdan pis iyin gəlməsinin qarşısını alır.